سماجی نظم ونسق کی حکمت عملی،غزوات النبیﷺ کے تناظر میں

Social Governance Strategy, A Review in the context of Ghazwat un Nabi

Authors

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8000186

Keywords:

social governance, social contract, peace and war, desired goals, less bloodshed

Abstract

The word governance is so important that its presence is found in every corner of the universe. Governance is fundamental in improving social life. Thanks to Social Governance, people not only get better opportunities to live, but also their quality of life improves. The best social governance is established when the individuals in the society agree on a common social contract,certain standards and ensure absolute adherence to the constitution and law. The Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) not only combined tribally divided people under one center but also improved their social order and eased their plight. The social order strategy of the Messenger of Allah (peace and blessings of Allah be upon him) is clearly visible in peace and war. Because of this social governance strategy, the objectives and basic motivations of war changed on one hand; while on the other hand, it was possible to achieve the desired goals with less time and less bloodshed.

Author Biography

Dr Tahmina Fazil, University of Education Lahore, Vehari Campus.

Assistant Professor, University of Education Lahore, Vehari Campus.

References

القرآن ،النساء۴:۵۹

عبدالرحمن سہیلی،الروض الانف،(قاہرہ،مکتبہ الکلیات الازہریہ)ج۱،ص:۱۱۱

محمد بن سعد،الزھری،الطبقات الکبیر،(القاہرہ،مکتبہ الخانجی،۱۴۲۱ھ)ج۱،ص،۱۴۰

عبدالحفیظ،مصباح اللغات(دہلی،مکتبہ برہان اردو،۱۹۵۵ء)،ص:۳۵۱

وحید الزمان ،لغات الحدیث(کراچی،میر محمد کتب خانہ)،ج:۳،ص:۳۸

نثار احمد،ڈاکٹر،عہد نبوی میں ریاست کا نشو وارتقاء(لاہور،نشریات،۲۰۰۷)ص۹

لقرآن،البقرۃ ۱۹۱:۲

القرآن،الانفال۳۹:۸

حمیداللہ،ڈاکٹر،عہدنبوی کے میدان جنگ(لاہور،ادارہ اسلامیات،۱۹۸۲ء)،ص:۹

بخاری،الصحیح البخاری، کتاب المغازی،باب سریہ العشیرۃ،حدیث:۳۹۴۹

محمد سلیمان،منصور پوری،قاضی،رحمۃ للعالمین(مرکز الحرمین الاسلامی،فیصل آباد،۲۰۰۷ء)،ج:۲

بخاری،الصحیح ،کتاب الجھاد والسیر،باب،قتل النساءفی الحرب ،حدیث:۳۰۱۵

بخاری،الصحیح،کتاب المظالم، باب النھبی بغبر اذن صاحبہ،۲۴۷۴

ایضاً،حدیث:۳۰۱۴

ابن ہشام،السیرۃالنبویۃ، (بیروت ،دارالمعرفۃ للطباعۃ )ج:۳،ص: ۲۴۰

ابن ہشام،السیرۃالنبویۃ،ج:۳،ص:۲۴۰

Britanica.com/event/ world –war-1

Britanica.com/summary/world-war-II

القرآن،البقرہ،۲: ۱۵۴

البخاری،الصحیح ،کتاب الجھاد والسیر،باب ،افضل الناس مومن مجاھدبنفسہ ومالہ سی سبیل اللہ ،حدیث:۲۷۸۶

ایضاً،کتاب الجھاد والسیر،باب،الغدوۃ والروحۃ فی سبیل اللہ،حدیث:۲۷۹۴

طبری،تاریخ الرسل ولملوک،( ، بیروت دارالکتب العلمیہ، )ج:۲،ص:۵۶۸

القرآن،الانفال۴۰:۸

ابی داؤد،السنن،(الریاض ،دارالسلام للنشر والتوزیع،)کتاب الجھاد،باب فی السبق ،حدیث:۲۵۷۶

بخاری،الصحیح ،کتاب الجھاد،باب،الخیل معقود فی نواصیھا الخیر،حدیث:۲۸۵۲

شبلی نعمانی،سیرت النبی،(لاہور،مکتبہ اسلامیہ2012) ،ص:۳۲۴

ابن ہشام،السیرۃ النبویۃ ،ج:۱،ص:۳۰۴

ایضاً،ص:۳۰۵

محمد احمد باشمیل،موسوعۃ الغزوات الکبریٰ (قاہرہ،المکتبۃ السلفیۃ،۱۹۸۵ء)،ص:۱۲۵۔ عبدالباری،ایم۔اے،رسول کریمﷺکی جنگی سکیم(لاہور،الفیصل ناشران وتاجران کتب،۱۹۸۶ء)،ص:۳۳

ابن سعد،الطبقات الکبریٰ،ص:۲۵۵

محمد صدیق قریشی،پغمبر حکمت وبصیرت(لاہور،الفیصل ناشران وتاجران کتب) ،ص، ۲۶۸

محمد بن عیسیٰ ،ابوعیسی،ترمذی،السنن(الریاض،دارالسلام للنشر والتوزیع،۱۹۹۹ء)،باب الجہاد،حدیث:۱۶۷۷

ابن ہشام،السیرۃ النبویہ،ص:۴۳۵

ابن سعد،الطبقات الکبریٰ،ص:۲۷۵

صفی الرحمٰن مبارکپوری،الرحیق المختوم،(لاہور،المکتبہ السلفیہ،۲۰۰۴)ص:۳۴۷

ایضاً،ص:۵۱۵

محمد احمد باشمل،مسوعۃ الغزوات الکبریٰ غزوہ خیبر(القاہرہ،المکتبۃ السلفیۃ)،ص:۷۷

عبدالرحمٰن الطیب الانصاری،ڈاکٹر،خیبر الفتح الذی سریہ النبیﷺ(الریاض،دارالقوافل،۲۰۰۴ء)،ص:۴۴

یٰسین مظہر،صدیقی،عہد نبوی کا نطام حکومت(علی گڑھ،ادارہ تحقیق وتصنیف اسلامی،۱۹۹۴ء)،ص:۴۰

ایضا،ص:۴۴

مودودی ،ابوالاعلیٰ، ،خلافت وملوکیت،(لاہور،قرآن کمپلیکس ،۲۰۰۶ء)ص:۱۰۲

بخاری،الصحیح،کتاب الاذان،باب امامۃ العبد والمولٰی،حدیث:۶۹۳

مسلم،الصحیح ،کتاب الجہاد والسیر،باب جواز الخداع فی الحرب ،حدیث:۴۵۳۹

ابن ہشام،السیرۃ النبویہ،ص: ۴۳۰

ایضاً،ص:۲۷۱

ابن سعد،الطبقات الکبریٰ،ص:۲۶۲

یٰسین مظہر صدیقی،عہد نبوی کا نظام حکومت،(علی گڑھ،ادارہ تحقیق وتصنیف،۱۹۹۴)ص:۶۰

ابن سعد،طبقات،ج2،ص:36

حمید اللہ ،ڈاکٹر ،عہد نبوی میں نظامِ حکمرانی،(کراچی،اردو اکیڈمی ،۱۹۸۱)ص:۲۴۷

ابن سعد،طبقات،ج۲،ص:۶۳

القرآن،الانفال۴۵:۸

عروہ بن زبیر ،مغازی رسول،مترجم،سعید الرحمٰن علوی(لاہور،ادارہ ثقافت اسلامیہ ،۲۰۰۲ء)،ص:۱۹۰

حمیداللہ ،ڈاکٹر ،خطبات بہاول پور(اسلام آباد،ادارہ تحقیقات اسلامی،۲۰۰۷ء)،ص:۲۶۰

ابن قیم الجوزی،زادالمعاد(بیروت،دارالکتب العربی،س ن)،ص:۵۲۰

حمیداللہ ،عہد نبوی میں نظام حکمرانی،ص:۲۴۶

Downloads

Published

24-04-2023

How to Cite

Dr Tahmina Fazil. 2023. “سماجی نظم ونسق کی حکمت عملی،غزوات النبیﷺ کے تناظر میں : Social Governance Strategy, A Review in the Context of Ghazwat Un Nabi”. AL MISBAH RESEARCH JOURNAL 3 (02):105-16. https://doi.org/10.5281/zenodo.8000186.

Issue

Section

Articles

Categories